Bu çalışmada, İstanbul’un tarihsel kentsel kimliğinde gömülü olan etkin varlıklarına rağmen, Cumhuriyet’in inşasıyla birlikte kimliklerini ait oldukları kentin “azınlığı, ötekisi, yabancısı” olarak sancılı süreçler boyunca yeniden kurmak zorunda kalan Rumların, Yahudilerin ve Ermenilerin kendi kimlik, benlik algıları kamusal, politik ve özel alan düzlemlerinde gündelik hayat pratikleri üzerinden çözümlenmeye çalışılmıştır. İstanbul kentindeki “gayrimüslim-azınlık” kimliklerinin bu inşa süreci farklı kuşak, sosyal sınıf ve cinsiyet değişkenleriyle incelenmiştir. Doktora tezi kapsamında dört yıl gibi bir süreye yayılan saha çalışması; İstanbul’un Rumlarının, Yahudilerinin ve Ermenilerinin yaşantılarını, deneyimlerini, azınlık olmaktan kaynaklı sorunlarını, kimi zaman da avantaja dönüşen halleri kendi seslerinden görünür hâle getirebilmek amacıyla niteliksel araştırma tekniklerinden derinlemesine mülakat, odak grup ve sözlü tarihin kullanıldığı geniş ölçekli bir araştırmaya dayanmaktadır.

İÇİNDEKİLER

Kısaltmalar Listesi

Önsöz Giriş Birinci Bölüm İstanbul’un Rumlarında, Yahudilerinde Ve Ermenilerinde Kolektif Bellekteki Travmalar Ve Kuşaklararası Aktarımda Uygulanan Stratejiler

Kolektif Bellek, Travma ve Kimlik İlişkisi

Travma ile Beslenen Kolektif Bellek ve Unutmamanın Dili

Ulusal Belleğin İnşasında Rumlar, Yahudiler ve Ermeniler: “Kolektif Mağduriyet”

Seçilmiş Travma ve Kolektif Bellek

İstanbul’un Rum, Yahudi ve Ermeni Cemaatlerinin Ortak Travmaları ve Kolektif Azınlık Belleği: Yirmi Kur’a Askerlik ve Varlık Vergisi

“Korku Dolu Yıllar...”

“Türkiye Tekin Bir Yer Olmaktan Çıkmıştır”: Azınlıkların Kolektif Belleğinde 6-7 Eylül Travması

Rumlarda, Yahudilerde ve Ermenilerde Cemaat İçi Kolektif Bellek ve Seçilmiş Travmaların Kuşaklararası Stratejik Aktarımı: “Dili Sessizleştirmek”

1964 "Sürgün”ü: “Sınıfın Yarısı Gitmişti Nerdeyse, İçimde Ukdedir Hâlâ...”

Rumların Kolektif Belleğindeki Travmaların Kuşaklararası Stratejik Aktarımı: “Sanki Şehir Efsanesi!”

“İç Bilgi” Olarak 1915 ve “Utanç ve Kirlenmişlik Duygusu” Olarak ASALA

Ermenilerin Kolektif Belleğindeki Travmaların Kuşaklararası Stratejik Aktarımı: “Pıs pıs pıs… Kimse Duymasın!”

1934 Trakya Olayları ve Sinagog Bombalamaları: “Bende Hep Tetikte Durmalıyım Duygusu Var”

Yahudilerin Kolektif Belleğindeki Travmaların Kuşaklararası Stratejik Aktarımı: “Dışarıda Konuşulmaz!”

Değerlendirme

İKİNCİ BÖLÜM

İSTANBUL’DA RUMLARIN, YAHUDİLERİN VE ERMENİLERİN MEKÂNDA SINIFSAL VE KÜLTÜREL AYRIŞMASI/KÜMELENMESİ

Göçler ve Gayrimüslimlerin İstanbul’da Etno-Dinsel Mekânsal Yer Seçimi

Rum Cemaatinin İstanbul’da Mekânsal Yer Seçiminde Göçlerin Etkisi

Sefarad ve Aşkenaz Yahudilerinin İstanbul’a Göçü ve Mekânsal Yer Seçimi

Anadolu Ermenilerinin İstanbul’a Göçü ve Mekânsal Yer Seçimi

Ulus Devletin Kuruluşundan 1950’lere Kadar İstanbul’un Azınlık Coğrafyasını Biçimlendiren Dinamikler

Mekânda Yer Seçiminde Azınlık Psikolojisi

İstanbul’da Rumların Mekânsal Dağılımı: “Kurtuluşlu Olmak Rumların DNA’larına Yerleşti...”

İstanbul’da Yahudilerin Mekânsal Dağılımı: “Balat’tan Şişhane’ye, Sonra Taksim, Sonra Şişli-Nişantaşı”

İstanbul’da Ermenilerin Mekânsal Dağılımı: “Her Gittiğimiz Yerde İlk Yaptığımız Şey: Okul-Kilise”

Hızlı Kentleşme Döneminde İstanbul’da Azınlıkların Mekânsal Hareketliliği: Rumların, Yahudilerin ve Ermenilerin Sınıfsal Coğrafyası

Hızlı Kentleşme Döneminde İstanbul’da Rumların Mekânsal Hareketliliği: Ayrışma ve Kümelenmeler

Hızlı Kentleşme Döneminde İstanbul’da Yahudilerin Mekânsal Hareketliliği: Ayrışma ve Kümelenmeler

Hızlı Kentleşme Döneminde İstanbul’da Ermenilerin Mekânsal Hareketliliği: Ayrışma ve Kümelenmeler

Hızlı Kentleşme Dönemi ve Anadolu Ermenilerinin Mekânsal Hareketliliği

Mekânda Gayrimüslim “Ötekiler” ve Göçmen “Ötekiler” Hiyerarşisi

Yeni Liberal Dönem, Kentsel Dönüşüm ve Azınlıkların Mekânda Büzüşme ve Dağılması

Rumların, Yahudilerin ve Ermenilerin Yurtdışına Kitlesel Göçlerinin Azınlık Semtlerinde Yarattığı Mekânsal Büzüşme ve Dağılmalar

İstanbul’un En Küçük Azınlığı Haline Gelen Rum Cemaatinin Mekânsal Büzüşmesi ve Dağılması

Yahudilerin Yeni Kentsel Politikalarla Uyumlu Sınıfsal Hareketliliği

Ermenilerin 1980 Sonrasında Mekânda Sınıfsal Hareketliliği

İstanbul ve Anadolu Ermenileri Arasında Kültürel Sermaye Hiyerarşisi ve Bu Hiyerarşinin Mekânsal Yansıması

Rumlarda, Yahudilerde ve Ermenilerde Sayfiye Kültürü ve Sınıfsal Temsil Mekânı Olarak Adalar: “Nerde Rumlar, Museviler? Nerde O Hanımlar?”

1980’lerden Sonra Adalar’ın Değişen Sosyal ve Kültürel Dokusu

Rumların Sayfiye Kültürünün Yapı Taşı Olarak Adalar

Yahudilerin Sayfiye Kültüründe Adalar

Bir Ermeni Adası Olarak Kınalıada

Rumlarda, Yahudilerde ve Ermenilerde Ortak Bir Mekânsal Aidiyet ve Kimlik: “Adalı Olmak”

Rumlar İçin Adalar: “Her Şeye Rağmen Azınlık Olmadığın Tek Yer!”

Yahudiler İçin Adalar: “Ada, En Özel Yer!”

Ermeniler İçin Adalar: “Bütün Etnisitelerden Soyutlandığın Yer!”

Değerlendirme

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

RUMLARIN, YAHUDİLERİN VE ERMENİLERİN VATANDAŞLIK/KİMLİK ALGILARI VE SİYASİ ALANDA AZINLIK OLMAK

Gayrimüslim Azınlıkların Vatandaş Olma Deneyimi

Türk Milliyetçiliğinde “Öteki” ve Cumhuriyet’in “Sadık” Olmayan Vatandaşları

Türk Ulusal Kimliğinin “Yabancılar”ı

Türk Ulusal Kimliğinin Birleştirici Harcı İslam Dini ve Dışında Kalanlar

Azınlık Kimliği - Vatandaşlık İlişkisi

Rumlarda, Yahudilerde ve Ermenilerde Azınlık Kimliğinin Temel Göstereni: İsim

Rumların Azınlık Kimliği - Vatandaşlık İlişkisi

İstanbul Rum Cemaatinde Antakya Kökenli Rum Ortodoksların Kimlik-Vatandaşlık İlişkisi

Yahudilerin Azınlık Kimliği-Vatandaşlık İlişkisi

Ermenilerin Azınlık Kimliği-Vatandaşlık İlişkisi

Rumlarda, Yahudilerde ve Ermenilerde Vatan Algısı ve Aidiyeti

İstanbul’un Rumlarının, Yahudilerinin ve Ermenilerinin Yabancı Bir Ülkeyle Özdeşleştirilmesi

Vatandaşlık, Kimlik ve Aidiyetin Oluşumunda Bellekteki Travmaların Rolü

Rumlarda Vatan Algısı ve Aidiyeti

Yahudilerde Vatan Algısı ve Aidiyeti

Ermenilerde Vatan Algısı ve Aidiyeti

Vatandaşlık Aidiyetini Sarsan Bir Siyasi Pratik: Kendi Ülkende “Koz/Rehine” Olmak

Siyasi Alanda Gayrimüslim Azınlık Olmak

İstanbul’un Rumlarının, Yahudilerinin ve Ermenilerinin Türkiye’nin Azınlık Politikasına Bakışlarında Kuşaklararası Sabitlikler ve Değişmeler

Birinci ve İkinci Kuşaklarda Türkiye’nin Azınlık Politikalarına Bakış

Üçüncü ve Dördüncü Kuşaklarda Türkiye’nin Azınlık Politikalarına Bakış

Gayrimüslim Azınlıklarda Siyasi Katılım ve Sınırlar

Azınlıkların Siyasi Alana Katılımında Sınırın Aşıldığı Bir İstisna: Gezi Parkı Direnişi

İstanbul’un Rumlarının, Yahudilerinin ve Ermenilerinin Siyasi Parti Tercihleri ve Oy Verme Davranışları

2014 Yerel Seçimi ve Cumhurbaşkanlığı Seçimi

İstanbul’un Rumlarının, Yahudilerinin ve Ermenilerinin AKP Üzerinden Devletle Diyalogları

Rumlara, Yahudilere ve Ermenilere Göre Türkiye’nin ve Azınlık Cemaatlerinin Temel Sorunları

Rumların, Yahudilerin ve Ermenilerin Kürt Sorununa Yaklaşımları

Rumlarda, Yahudilerde ve Ermenilerde Modern-Seküler Hayat Tarzının Aşınması Tedirginliği

Yahudilerin Toplumda Yükselen Antisemitizmden Duydukları Tedirginlik

İstanbul Ermenilerinde Artan Kimliksel Farkındalık: 1915’in 100. Yılı, Diaspora ve Hrant Dink

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

KAMUSAL VE ÖZEL ALANDA GAYRİMÜSLİM AZINLIK OLMAK

Sokakta Konuşulması Yasak Olan Kelimeler

Rumların, Yahudilerin ve Ermenilerin Kamusal Alanda Ürettikleri Güvenlik Stratejileri: Kimliği Az Görünür Kılmak!

Dışlanma ve Ayrımcılığa Karşı Kamusal Alanda Gizlenen İsimler

Gündelik Yaşamda Rum, Yahudi ve Ermeni Kimliğinin Bazı Avantajları

Azınlık Olmanın Cinsiyeti

Rum, Yahudi ve Ermeni Kadın ve Erkeklerde Eğitim, Meslek Seçimi ve Çalışma Hayatı: Kuşaklararası Bir Karşılaştırma

Cemaatlerde Kapalı Aile Yapısı ve Evlilikler

Evliliklerin Gerçekleşmesinde Kuşaklar Arası Değişim

Boşanmalarda Kuşaklar Arası Değişim

Azınlıkların Eriyen Nüfusları Karşısında Karma Evliliklerin Kaçınılmazlığı

Rum, Yahudi ve Ermeni Genç Kuşaklarda Bir İkilem Olarak Karma Evlilik

Değerlendirme

SONUÇ

Gayrimüslimlerin Kolektif Belleğindeki Travmalar ve Bellek Aktarımında Uygulanan Stratejiler

Gayrimüslimlerin Mekânda Sınıfsal ve Kültürel Ayrışması/Kümelenmesi

Vatandaşlık-Azınlık Olma Arasında Yaşanan Siyasi ve Sosyal Çelişkiler

Siyasi Alanda Azınlık Olma Hali

Kamusal Alanda İnşa Edilen Azınlık Kimliği

Azınlık Olmanın Cinsiyeti

KAYNAKÇA 

Ürün Özellikleri

Ürün Yorumları

Yorumunuzu bizlerle paylaşın

Adınız Soyadınız	:
E-Posta Adresiniz	:
İkon Seçimi	:
Ürün Puanı	:
Yorumunuz	:

Yorumu Gönder